Saturday, 30 August 2025

Tarihin Sayyada Nana Khadija RTA

*Tarihin Nana Khadija bint Khuwaylid (R.A.) – matar farko kuma mahaifiyar ’ya’yan Manzon Allah* ﷺ:

 *Sunanta na Asali* 

Sunanta Khadīja bint Khuwaylid bin Asad bin Abdul Uzza bin Qusayy.

Ta fito daga gidan kirki na kabilar Quraysh.

Mahaifinta Khuwaylid babban attajiri ne a Makkah.

Mahaifiyarta ita ce Fatima bint Zā’ida, wadda ita ma ta fito daga gida mai daraja.

 *Halayyarta da Matsayinta kafin Aure* 

Nana Khadīja (R.A.) ta kasance babbar ’yar kasuwa a Makkah, tana da dukiya mai yawa da ’yan aiki.

Ana kiranta da “Al-Ṭāhira” saboda tsabtar zuciya, gaskiya, da mutuncinta.

Duk wani mutum mai daraja a Makkah yana burin aurenta saboda halinta da darajar da take da ita.

 *Auren ta da Manzon Allah* ﷺ

A lokacin tana da shekaru 40 yayin da Annabi ﷺ yake da shekaru 25.

Ta aurar da kanta ga Manzon Allah ﷺ bayan ta yi masa gwaji a wajen kasuwanci, inda ya nuna gaskiya, amana da adalci.

Wurin dauren aurensu an halarta shi da dangin biyu.

 *Rayuwar Aure* 

Nana Khadīja ita ce matar farko ta Manzon Allah ﷺ.

Tsawon shekaru da suka yi tare (kimanin shekara 25) bai taɓa ƙara aure ba sai bayan mutuwarta.

Ita ce garkuwar natsuwar Annabi ﷺ, kullum tana kwantar masa da hankali.

 *Fitowar Annabi ﷺ da Wahayin farko* 

Lokacin da mala’ika Jibrīl (A.S.) ya sauko a Dutsen Hira, Annabi ﷺ ya dawo gida cikin rawar jiki.

Nana Khadīja ce ta rarrashe shi da kalmomin nan:

> “Wallahi, Allah ba zai taba wulakanta ka ba. Domin kai kana rike amanar mutane, kana taimakon marasa ƙarfi, kana kyautata wa baƙo, kana tunkarar kowa wajen taimako.”

Ta kuma kai shi wurin Waraqa bin Nawfal, wanda ya tabbatar da cewa wannan Annabi ne da aka yi masa alkawari.

 *'Ya'yayen da ta haifa wa Annabi* ﷺ

Nana Khadīja ita ce mahaifiyar yawancin ’ya’yan Manzon Allah ﷺ:

1. Qāsim (wanda Annabi ﷺ aka fi kira da “Abul-Qāsim”).
2. Zainab (R.A.)
3. Ruqayyah (R.A.)
4. Ummu Kulthūm (R.A.)
5. Fāṭimah al-Zahrā (R.A.) – wadda zuriyar Annabi ﷺ ta ci gaba daga gare ta.
6. Abdullāh (wanda aka fi kira Ṭayyib ko Ṭāhir).

Dukkan ’ya’yan ta maza sun rasu tun suna ƙanana, sai ’ya’ya mata ne suka rayu har zuwa Musulunci.

 *Sadaukarwa a Musulunci* 

Ta kasance mata ta farko da ta yi imani da Annabi ﷺ.

Ta sadaukar da dukiyarta don tallafa wa Musulunci, musamman lokacin takura da Quraysh suka yi musu a Shi’b Abī Ṭālib.

Ita ce ta kasance ginshikin Annabi ﷺ wajen kwantar masa da hankali da taimaka masa wajen aikin Manzanci.

 *Rasuwarta* 

Nana Khadīja (R.A.) ta rasu a shekara ta 10 bayan Annabci, shekara ɗaya bayan takura a Shi’b Abī Ṭālib.

Wannan shekarar aka kira da “Shekarar Baƙin Ciki” (ʿĀm al-Ḥuzn) saboda rasuwarta da kuma na Abu Ṭālib (kakan Annabi ﷺ).

An binne ta a Makkah, a Makam al-Muʿalla (makabartar Makkah).

 *Darajarta* 

Annabi ﷺ ya sha yabon Khadīja (R.A.) har bayan mutuwarta.

A Hadisi, Mala’ika Jibrīl (A.S.) ya kawo mata gaisuwa daga Allah Madaukakin Sarki da kuma albishir da gidan dutse mai daraja a Aljanna wanda babu wahala a ciki.

Annabi ﷺ bai taɓa mantawa da ita ba, ya kan tuna ta da kyautata mata da dangi.

 *Kammalawa* 

Nana Khadīja (R.A.) ita ce:
Matar farko a Musulunci.
Mai gaskiya da amana.
Mahaifiyar Fāṭimah da kakar zuriyar Manzon Allah ﷺ.
Madarar Musulunci ta farko wadda ta sadaukar da kanta da dukiyarta.

Allah ya ƙara mata rahama, ya haɗa mu da ita a Aljanna. Amin.

Auwal Zakari Ayagi
(Barden Ayagi)
5/R/Awwal 1447
29/August, 2025