Friday, 29 August 2014

Cutar Sankarar Mama

Memene sankaran mama?

Sankaran mama na afkuwa ne a yayin da kwayoyin halittar jikin mama suka fara girma a kan kansu ba tare da jiki ya umarce su ko ya bukace su da su yi haka ba.

Me yake jawo sankaran mama?
Mutane da dama sukan so su san abinda yake jawo wannan cuta ta sankaran mama.  Har ma sukan tambayi kansu, me yasa na gamu da wannan cuta?  Ko me ya sa matata ko kanwata ko ya ta ko kawata ta gamu da wannan cuta?  Ko akwai wani abu da na yi ko suka yi, da ya kamata su yi, ko na yi, da banyi ba, ko basu yi ba domin kare kai na ko kansu daga wannan cuta?.

Babu wani sanannen dalili da za a iya kawowa kai tsaye wanda za a ce shi yake kawo wannan cuta.  Sai dai akwai wasu dalilai da sukan sanya wannan cuta ta fi saurin kama wasu matan a maimakon wasu.  Waɗannan dalilai su ne:

Shekaru – karfin zaton kamuwar mace da sankaran mama, yana karuwa ne da yawan shekarun mace.

Sinadarin iyistirogin – Yawan Sinadarin iyistirogin da yake jikin mace. Shi wannan sinadari na iyistirogin yana ɗaya daga cikin sinadaran da jikin mace ya kunsa kuma yana da kyau a ce jikin mace yana  da wannan sinadari isashshe. Sai dai kuma bai kamata a ce jiki yana fitar da shi ba tare da hutu ba.

Wannan hutun yana zuwa ne a lokacin da mace take da ciki ko take shayarwa. Don haka  dalilan da suke haifar da kasancewar sinadarin iyistirojin a jiki suna jefa jiki cikin haɗarin kamuwa da cutar sankaran mama.  

Daga ciki akwai fara jinin al’ada da wuri (kafin a kai shekara goma sha biyu), yin al’ada har a wuce shekara hamsin da biyar, rashin haihuwa, da kuma jinkirin haihuwa da wuri har a wuce shekara talatin.  Waɗannan abubuwa ba yin kanmu ba ne, kuma za a iya saisaita yawan wannan sinadari a jiki ta hanyar shan magungunan hana ɗaukar ciki da na sa haihuwa da sauransu.

Girman Jiki da sura- Mace mai tsaho da mace mai kiba ta fi faɗawa hadarin kamuwa da wannan cuta.  Matan da sukayi kiba kuma basu rame ba har bayan sun daina jinin al’ada haɗarin kamuwarsu da sankaran mama yafi yawa. Haka kuma komai shekarun mace, wanda suke da tarin kitse a tumbin su ko kuma a kugun su suma hadarin kamuwarsu da sankaran mama yafi yawa

Tarihin cuta a cikin ‘yan uwa – Macen da a cikin yan uwanta an taɓa samun wata kamar mahaifiyarta, ko yarta, ko ‘yarta ta tana da wannan cuta, ta fi fadawa haɗarin kamuwa da wannan cuta.

Tarihin Kamuwa da cutar Sankaran mama: Macen da cutar  sankara ta taɓa kama ta a mamanta guda ɗaya, cutar za ta iya kama ɗaya maman ma

Wasu cututtukan mama da ba sankara ba: Wasu matan da aka taɓa cire musu tsiro a mamansu wanda likita ya ce musu ba sankara bane.  Dole sai suna zuwa a na duba wannan mama akai-akai domin irin wannan tsiro  zai iya juyawa ya koma cutar sankara daga baya

Akwai tabbacin cewa kamuwa da cutar sankaran mama ba laifin mutum ba ne. Bata da alaka wacce take kai tsaye da abincin da muke ci, kuma ba cuta bace mai kwayoyi da za’a iya kamuwa dasu ba.  Haka kuma ba a daukar ta ta hanyar jima’i, ko ta hanyar hulda da wanda yake da wannan cuta.

Ta ya ya ake gane sankaran mama?

Abu na farko da za a fara lura a tabbatar da cewa jiki ya kamu da cutar sankaran mama shine samuwar wani dan tsiro a cikin nonon maras ciwo.
Shi wannan tsiro za a ji shi kamar kurjin maruru sai dai ba ya  ciwo.  Duk macen da ta ji irin wannan a jikin mamanta sai ta garzaya wajen likitanta nan take. Dole ne a cire duk ilahirin irin wannan tsiron sannan a gwada a asibiti.
Maman da cutar sankara ta fara kamashi in an kalle shi a ido ba za a ga wani canji ba, haka kuma a jiki ma ba za a ji komai ba.  Ba ya kawo ciwo, baya sa zazzabi, amai, gudawa ko rashin cin abinci kuma ba ya hana ayyukan yau da kullum.  Ba lallai ba ne a ce kin taɓa ganin ko jin labarin cutar ba, domin mai yiwuwa ne a ce bata taɓa kama wata yar uwarki ba ko wadda kika sani.  A wannan mataki na farkon shigar wannan cutar akwai fatan cewa in dai aka yi maganin wannan cutar za a iya warkar da ita.

Sankaran mama kuma tana iya farawa  ta hanyar fitowar ciwo a kan mama ko fatar da ta zagaye kan maman.

A wasu matan kuma, kan nonon ne zai fara shigewa ciki. Za’a ga mazaunin sa ba daya yake dana ɗaya ɓangaran ba.

Idan aka kyale tsiron, ci gaba zai yi tayi da girma. Zai iya girma daga cikin maman har ya ratso fatar maman ya zamo gyambo (ciwo) wanda yake fitar da ruwa  da jinni mai wari, kuma ba zai warke ba sai anyi maganin wannan cuta.

A sa’ar da wannan cuta ta cigaba da bunkasa, ta kan bazu zuwa wasu sassa na jiki kamar kwakwalwa, hunhu, kasussuwa da hanta ta wata hanya da ake kira (Metastasis) da turanci.  Ita wannan bazuwar zuwa ga wadannan gabobin ne ke cutarwa, kuma da zarar hakan ta faru, duk da cewa bayar da magani ya zama dole, samun waraka abu ne mai wahala. 

Za  a iya gane irin wannan buzuwar cutar ta hanyar samuwar tari, haki, kumburin ciki, ciwo a kasussuwa musamman ma baya, rashin karfin kafafu da rashin iya motsa su.

Shin za a iya gane cutar sankaran mama da wuri?

Za’a iya gane wannan cuta da wuri ta hanyar lura da halin da maman ke ciki.  Wannan wadansu matakai ne da mace zata rika bi sau daya a wata domin ta duba mamanta ko akwai wani tsiro, kumburi, ko wata cuta a jikin maman.  Ya kamata ki bukaci likitarki ta koya miki yadda zaki rika duba mamanki ita ma kuma ta duba miki mamanki a kalla sau daya a shekara.  Daukan hoton mamman a asibiti don binciken cutar, na iya taimakwa wajen gano ta da wuri.

Matakan Sankaran Mama

Ana iya fahimtar tsanin bazuwar da wannan cuta tayi a jikin marar lafiya ta hanyar matakin da cutar take a wannan lokacin. Waɗannan matakai su ne:

Mataki na I: Tsiron cikin maman da bai  kai sentimita biyu ba, ko kuma yana daidai da sentimita biyu.  Kuma idan aka gwada kaluluwar hammata za’a ga babu wannan cuta.

Mataki na II: Faɗin tsiron cikin maman yana tsakanin sentimeta biyu zuwa biyar tare da kaluluwar hammata wacce ta nuna akawai cuta ko kuma wacce ta nuna babu cutar. Zai kuma iya kasancewa faɗin tsiron cikin maman ya wuce sentimeta biyar tare da kaluluwar hammata wacce ta nuna cewa akwai cutar.

Mataki na III: Wannan matakin an kasa shi zuwa gida biyu A da B.

A: A nan faɗin tsiron cikin maman ya fi sentimita biyar, kuma akwai kaluluwar hammata masu motsi waɗanda suke dauke da wannan cuta.  Ko kuma girman kumburin zai iya zama ko ma ya ya da kuma kaluluwar wacce kaluluwar hammata waɗanda suka maƙalewa juna kokuma suna maƙale da wata tsoka dake wannan gurbin.

B: A nan faɗin tsiron cikin maman zai zama ko yaya amma ya bazu zuwa fata, bangon kirji, ko kaluluwa da suke can kasan nono kuma a can cikin kirji.

Mataki IV: A nan faɗin tsiron cikin maman ko ma ya girmansa yake anan ya bazu zuwa wurare masu nisa kamar ƙasussuwa, hunhu, ko kaluluwar jiki da suke nesa da mama.

Mataki na I da na II su ne farkon kamuwa da wannan cuta amma mataki na III da IV cutar ta riga ta bunkasa.

Yaya ake maganin cutar sankaran mama?

Ana maganin sankaran mama sabuwar kamu ta wadannan hanyoyi:

Surgery (Fiɗa): Wannan shine a cire maman gaba daya ko wani ɓangarensa ta hanyar fida.  Amma yin wannan fiɗa ya danganta da abubuwa da dama wanda zaki tattauna da likitanki.

Chemotherapy - Shine yin amfani da magani domin a kashe kwayoyin da suka gina wannan cuta, wadda ta riga ta bazu zuwa wasu ɓangarori na jiki ko a kankantar da wannan kumburi na mama.  Duk da dai waɗannan magunguna su na da illoli, amma akwai hanyoyin da likitoci sukan bi domin taimakawa mai wannan cuta wajen samun saukin waɗannan illoli.

Hormone Treatment - yin amfani da wannan sinadari na homon domin su hana kwayoyin wannan cuta girma.  Za a iya yin wannan ta hanyar fiɗa, radiotherapy, ko shan da magunguna.

Radiotherapy - yin amfani da kwayoyi na wuta wajen kashe kwayoyin wannan cuta.

Akwai hanyoyi da dama da ake bi a warkar da wannan cuta, sai dai ya danganta da bazuwarta a jiki,  zabin mai ɗauke da wannan cuta, kuɗin da za’a iya kashewa, da yadda za a iya daurewa bin ka’idojion shan magani, da kuma kayan aiki da ake da su.

Yin maganin wannan cuta ya kan ɗau lokaci mai tsaho kuma ana bukatar yawan zuwa asibiti.  Yana da tsada kuma yakan dau lokaci.  Duk wadannan abubuwa ne da suka zama dole a tattauna su da likita.

Haka kuma yana da kyau mai ɗauke da cutar sankaran mama ta tattauna da ‘yan uwanta domin su gane yadda cutar take domin su ba ta goyon baya da kwarin gwiwa, kuma su taimaka wajen faɗakarwa game da lura da mama.

Sakamakon magani

Karbar magani ga jiki ya bambanta daga mutum zuwa mutum kuma ya danganta da:-

·  Matakin cutar a lokacin da aka gano ta: Cutar da aka gano ta tunda wuri tafi saukin warkarwa.

· Yanayin cutar sankara: Saukin  warkewar ya danganta da irin cutar sankarar da ta kama mutum.  Ana gane irin cutar ne bayan an yi gwaje-gwaje akan tsiron da aka ciro daga jikin mai ɗauke da cutar.

· Bin ka’idojin magani ba tare da kuskerawa ba.

Idan babu kumburi a hammata kuma girman sankaran bai wuce girman sentimita uku ba ko kasa da haka, kashi casa’in da tara cikin dari na waɗannan majinyatan sukan rayu har tsahon shekara biyar.  Haka kuma kashi sittin  cikin dari na  majinyatan da suke da kaluluwar hammata guda biyu zuwa hudu za su iya rabuwa da cutar a cikin shekara biyar in aka haɗa da kashi arba’in cikin dari na masu ɗauke da kaluluwa shida zuwa goma.

Idan kuma cutar ta riga ta bunkasa fa? A na nufin kenan ba za ta warke ba? To in da rai da robo.  Domin kididdigar da aka bayar a sama, ta samu ne ta hanyar hada sakamakon mutane da yawa da aka yi.  Babu likitan da zai ce lallai yadda aka samu din nan, haka ne zai faru a kanki, koda a ce an yi ta maganin amma cutar ta ki warkewa, likita zai iya bakin kokarinsa wajen bada magunguna waɗanda za su rage zafin cutar.

To magungunan gargajiya fa? Abun sani anan shine, duk wanda yake jinyar mai ɗauke da cutar sankara, fatansa ne a samu sauki da wuri saboda mai cutar ta daina shan wahala. Abin takaici shine, cigaban da aka samu akan  shawo kan cutar a kimiyyance bai taka kara ya karya ba. Amma duk da haka, yafi amfani nesa ba kusa ba, yafi rashin cutarwa, kuma yafi tabbaci fiye da kowane irin hanyar magani da wani ko wata zai zo miki dashi a yanzu. A karshe, mutum zai iya taimakawaa ckin  binciken samo maginin da yafu na yanzu aiki ta hanyar ba da gudunmawa da haɗin kai ga masu bincike a asibiti.

Yana da mutukar amfani mutum ya je asibiti da wuri da zarar ya lura da waɗansu canje-canje don neman magani.

TARIHIN SHAIK AHMADU TIJJANI (RTA)

An haifi Shaihu Ahmad Tijjani, wanda ya kafa darikar Tijjaniyya, a garin Ainu Mali a shekara ta 1150 BH. Mahaifinsa ya rasu a lokacin yana da shekaru goma sha shida a duniya.Shaihu Tijjani ya haddace Alkur’ani yana dan shekara bakwai a hannun wani malami da ake kira Abu Abdullahi Muhamamd binu Hamu.

Sa’an nan ya ci gaba da neman ilmi inda ya karanta fannoni dabam-daban a hannun malamai masu yawa. Daga nan kuma sai ya karkata zuwa ga tafarkin Sufanci,ya shagala da yakar kai da hore dare da gudun duniya da sauran abubuwan dake hawa wuyan wanda ya bi tafarkin Sufanci.

A lokacin da Shaihu Tijjani ya yi nufin shiga sha’annin Sufanci tsundum, sai ya rabu da matarsa ta aure don ya zama ya samu damar tattara hankalinsa a kan abinda ya sa a gaba. Kuma a bayan da ya gamsu da cewa ya samu abinda ya samu a cikin wannan sha’ani, watau ya kai wani mukami babba a Sufanci, sai ya sayi kuyangi guda biyu, ya ‘yanta su, kana ya daura aure da su. Ya sanya wa dayarsu suna Mabruka dayar kuma Mubaraka.

Allah ya arzuta Shaihu Tijjani da ‘ya’ya maza guda biyu da kuma mata masu yawa. Babban dansa shi ne Muhammad Kabir, dan wajen matarsa Mabruka, na biyun kuwa shi ne Muhammad Sagir wanda aka yi wa lakabi da Habib. Shi wannan matarsa Mubaraka ce ta haifa masa shi, kuma shi ne ya zama halifar Shaihin na farko a bayan rasuwarsa.

Shaihu Ahmad Tijjani ya yi tafiye-tafiyeda dama wajen neman ilmin Sufanci, kuma ya shiga dariku masu yawa kafin daga bisani ya zauna a wuri guda ya kafa tasa darikar ta kansa. A lokacin dayake zaune a Moroko, Shaihin ya shigadarikun Qadiriyya da Nasiriyya da kuma darikar Shaihu Abul Abbas Ahmad Habib wanda aka fi sani da lakabin Algimari. Bayan ya bar wadan nan dariku duka, ya tashi daga Moroko ya nufi cikin hamadar Sahara inda ya ya da zango a zawiyar Shaihu Abdulkadir binu Muhammad Al’abayal.

Daga nan Shaihu Tijjani ya fita zuwa Hajji. A kan hanyarsa ta zuwa Makka, ya wuce ta kasashen Tilmisan da Tunis da Masar. Ya isa Makka a shekara ta 1187 BH, inda ya sauke farali kuma ya sadu da malamai masu yawa. Bayan kammala aikin hajji, ya komo ta kan hanyarsa ta Masar da Tunis, sa’an nan Tilmisan wurin da ya ya da zango kadan kafin ya wuce zuwa birnin Fas, inda ya ziyarci kabarin Maula Idris kakan Sharifan Moroko a shekara ta 1191 BH. A wannan tafiya ne har ila yau, a wani kauye da ake kira Wajda, Shaihu Tijjani ya gamu da babban alamajirinsa, Shaihu Ali Harazimi.

A shekara ta 1196 BH, Shaihu Tijjani yakafa darikar Tijjaniyya a wani gari da ake kira Abu Samgun wanda a yanzu yake cikin kasar Aljeriya. Sa’an nan ya yi kaura daga wannan garin ya koma birnin Fas, a cikin kasar Moroko, inda Sarkin Moroko na wannan lokaci, Sarki Sulaiman, ya ba shi gida wanda ya zauna a cikinsa har zuwa karshen rayuwarsa. A nan ne kuma ya kafa zawiyarsa, ya tattaro alamajiransa, kuma ya ci gaba da aikin yada darikarsa. Shaihu Tijjani ya rasu a shekara ta 1213 BH. Ya bar matan aurebiyu, ‘ya’ya maza biyu da mata masu yawa.Sabanin Sidi Abdulkadir, Shaihu Tijjani ya mutu bai bar wani littafi da ya tattare lamuran darikarsa ba.

Amma mutane uku daga cikin manyan almajiransa sun rubuta littafai wadanda suka kunshi tarihin Shaihin da ka’idojin darikarsa da kuma ra’ayoyinsa dangane da tafarkin Sufanci. Wadan nan alamajirai su ne, Shaihu Ali Harazimi wanda ya rubuta littafin Jawahirul Ma’ani, Shaihu Muhammad binu Mushri wanda ya wallafa Aljami’u fil Ulumil Fa’ila da Shaihu Muhammad Dayyib Assufyani, wanda ya rubuta Al’ifadatul Ahmadiya. Daga wadan nan littafai ne mai bincike zai iya samun kusan duk abinda yake bukata dangane da darikar Tijjaniyya da tarihin Shaihinta.

Darikar Tijjaniyya tana da sharadai guda bakwai wadanda su ne harsashen da aka gina ta a kansa. Sharadan su ne kamar haka:

1. Wanda ya shiga darikar Tijjaniyya, yakarbi wurdinta, to ba ya fita har abada.

2. Kar ya gama ta da wata darikar dabam, watau kada ya zama yana Tijjaniyya kuma yana yin wata darikar alokaci guda.

3. Kada ya ziyarci wasu waliyyai, na raye ko mamata, sai dai Sahabban Annabi (SAW) kawai, da Shaihu Tijjani da sauran Shaihinnan Tijjaniyya.

4. Ya lazimci tsoron Allah a ko wane hali.

5. Ya lazimci kaunar Shaihu Tijjani da zuri’arsa da almajiransa.

6. Ya debe kauna daga abinda yake hannun mutane na samu, sai dai abinda suka kawo suka ba shi ba tare da ya roka ba.

7. Har abada ya rika sada zumunci da sasanta tsakanin ‘yan uwa.

Wurdin Tijjaniyya kuwa ya kasu gida uku:•

Na Farko: Wurdi Lazimi, watau wurdin farilla.
Wannan ya kunshi istigfari kafa dari, salatin Annabi dari, da hailala dari.
Ana yin wannan wurdi safe da yammaci.
Lokacin wurdin safe shi ne tun daga bullowar alfijir har ya zuwa lokacin walaha.
Lokacin wurdin yammakuma, daga bayan La’asar zuwa sallar Isha. Wanda lokacin safe ya wuce shi bai yi wurdin a cikinsa ba, to wannan zai iya ramawa a sauran wuni duka.
Wanda lokacin yamma ya wuce shi kuwa, yana iya ramawa a sauran dare duka. Haka nan, wanda wurdin rana guda (watau safe da yamma gaba daya) ya wuce shi, to dole ya biya wannan wurdi har abada.
Watau ana bin sa bashin wannan wurdi har tsawon rayuwarsa. Wannan shi ne wurdin farilla, ko kuma Lazimi.•

Na Biyu: Wurdin Wazifa.
Wannan ya hada da istigfari kafa dari, Salatul Fatihidari ko hamsin, Hailala dari ko dari biyu, da kuma wata addu’a da ake kira Jauharatul Kamal kafa goma sha daya.
Ba’a karanta Jauhara sai da cikakkiyar alwala, kuma taimama ba ta isarwa wajen karatun ta.
Wazifa ba farilla ba ce, saboda haka ana iya yin ta a safe da yamma ko kuma a lokaci daya kawai.•

Na Uku: Zikirin Jumma’a.
Wannan anayin sa ne ranar Jumma’a kawai, kuma ba ya inganta sai a cikin jama’a.
Lokacinsa shi ne daga bayan sallar La’asar har zuwa faduwar rana. Baya inganta mutum daya ya yi zikirin jumma’a sai fa in ya zama a garin babu‘yan Tijjaniya. Zikirin Jumma’a ya kunshi Hailala ne kawai, kuma bai da wani adadi kayyadajje.

Darikar Tijjaniyya ta watsu a sassa da dama na duniyar Musulmi. Daga cikin kasashen da ake samun mabiyan darikar akwai Masar, Turkiya, Muritaniya, Sudan, Senegal, Nijeriya, Gini, Gambiya da sauransu.

Thursday, 28 August 2014

Ciwon Sarke Hakora (Tetanus)

Ciwon sarke hakora ko tatanas kamar yadda wasu suka fi sanin sa da shi, shi ma nau’in ciwo ne da kan iya kama kowa, manya da yara, kuma kwayoyin cuta na bacteria da ake kira Clostridium tetani ke haddasa shi, kuma suna nan a kowane yanki na duniya.

Su wadannan kwayoyin cuta a cikin kasa suka fi rayuwa, amma iska kan kwashe su su bazu, wasu su hau fatar jiki. Idan suka samu suka shiga jiki sai su rika samar da wata guba da kan kama jijiyoyin jiki, su hana wurin motsi.

An yi kiyasin cewa duk shekara wannan ciwo na halaka mutane kusan dubu dari uku, yawancinsu jarirai, musamman a kasashe irin namu.

Yadda ake kamuwa da ciwon sarke hakora:
kwayoyin za su iya shiga jiki ne yayin da mutum ya ji rauni komi kan kantarsa (ko yanka ko kujewa ko gyambo ko kuna ko cizon wata dabba), idan  ba a dauki matakin kariya ba.

Jariri kan iya dauka a jikin abin da aka yanke cibi da shi, in ba mai tsabtaba ne. Bayan kamar kwanaki hudu zuwa mako biyu da yankan cibi ko yin rauni, gubar da kwayoyin cutar ke saki ta fara barna, za a ga jariri yana ta amai da zazzabi da yawan kuka da kin karbar mama. Wadannan su ne alamu na farko, in ba a dau matakin kai wa asibiti ba, za a ga wani bangare na jikin jariri ko kuma duk jikin gaba daya yana jijjiga, ko yana sandarewa.

A manya kuwa za a fara jin mukamukai sun cije, hakora sun sarke, sai wuya ya sandare, a kasa hadiyar ruwa ko abinci, sanadiyar wannan guba ta kwayoyin cutar. In ba a dauki mataki ba, haka za a ga duk jiki ya sandare daga sama zuwa kasa, wato daga kai har zuwa kafa, mara lafiya na bankarewa.

Kashi 40 zuwa 80 cikin dari na masu wannan karkarwa da sandarewa ba sa kai labari ko an je asibiti.

Hanyoyin kariya daga wannan ciwo: Allurar riga-kafin kamuwa da ciwon sarke hakora ita ce hanyar da aka tabbatar za ta kare kamuwa daga wannan ciwo.
Saboda haka:

1. Kowa da kowa ya samu a yi masa allurar riga-kafin sarke hakora akalla sau daya a cikin shekaru goma.

2. Mata masu ciki su rika zuwa awo domin a wurin ne ake ba da allurar riga-kafin wannan ciwo. Jaririn da ke ciki kan samu nasa rabon ta mahaifa.

3. A kai yara daga wata biyu ga cibiyoyin riga-kafi, a basu wannan allura, a sake komawa in sun kai wata hudu da wata shida, sannan duk yara daga shekaru 3-7 domin su suka fi yin rauni a yau da kullum ba tare da iyaye sun sani ba.

4. Idan yaro ko wani babba ya yi rauni, bayan zuwa asibiti an wanke ciwon, an ba da magunguna, to a tabbata an karbi allurar tatanas don yin riga-kafi.

5. A tabbatar ungozoma mai karbar haihuwa a gida tana amfani da sabuwar reza ko aska wajen yanke cibi, ba tsohuwar reza ko aska ba, domin ko tafasa reza da askar baya kashe kwayar cutar tatanas.

6. Manoma su yawaita zuwa karbar wannan allura, su kuma rika amfani da takalmin ruwa irin na roba domin wani zubin sukan yi rauni da lauje ko fartanya ba tare da ma sun sani ba.

7. A yi hanzarin kai jariri mai yin jijjiga ko mai nuna alamomin da aka zayyana a sama asibiti mafi kusa, ko da mai gida ba ya kusa, musamman in a gida aka haifi jaririn.

8. A yi hanzarin kai duk wani babba da hakoransa ko mukamukansa suka cije, ya kasa magana ko cin abinci asibiti mafi kusa.

Allah ya kara mana lafiya.